همه چیز درباره آزمون قضاوت

دسته بندی :

تاریخ درج :

حجم فایل :

همه چیز درباره آزمون قضاوت

آزمون قضاوت چیست؟
قوه قضائیه برای جذب قضات از روش های مختلف اقدام می کند که عبارتند از :
فارغ التحصیلان دانشكده علوم قضایی و خدمات اداری دادگستری كه از طریق كنكور سراسری جذب شده و به عنوان بورسیه قوه قضاییه از همان ابتدا شروع به تحصیل كرده و با پایه قضایی استخدام می‌شوند، پس از فارغ التحصیلی و طی كردن دوران كارآموزی به شرط موفقیت در آزمون اختبار در اقصی نقاط كشور به تصدی امر قضا مشغول می‌شوند.
جذب طلاب حوزه‌های علمیه از جمله حوزه علمیه قم و مشهد است كه چندسالی است قوه قضاییه در این شهر‌ها مراكز جذب قضات از بین طلاب را راه اندازی كرده و از بین تحصیلكردگان حوزوی كه به موجب قانون اجازه استخدام آنها برای تصدی امر قضا داده شده، اقدام می‌كند.
برگزاری آزمون عمومی جذب قضات (آزمون قضاوت) از بین فارغ التحصیلان رشته حقوق و رشته های مرتبط سایر دانشگاه‌ها كه آن هم به تجویز قانونگذار مجاز شمرده شده و سالیان سال است كه بخشی از قضات از این طریق جذب و استخدام می‌شوند. این گروه نیز پس از طی دوران كارآموزی قضایی و در صورت واجد شرایط بودن، ابلاغ قضایی دریافت خواهند كرد.
لازم به ذکر است، معمولا قوه قضائیه تعدادی از داوطلبان واجد شرایط را بدون آزمون قضاوت جذب می کند. شرایط خاص این نوع جذب در اطلاعیه های مربوطه اعلام می شود.
قبول شدگان آزمون قضاوت بعد از مصاحبه شفاهی و گزینش های اداری، وارد دوره کارآموزی می شوند. طول این دوره برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و حوزوی متفاوت است. بعد از گذراندن این دوره و قبولی در آزمون نهایی (اختبار)، ابلاغ قضایی دریافت می کنند.
افرادی که ابلاغ قضایی دریافت می کنند، ابتدا در دادسرا مشغول به فعالیت می‌شوند و ابلاغ آزمایشی را می‌گیرند و پس از ابلاغ آزمایشی برای اینکه ابلاغ قطعی را بگیرند، دوباره از آنها اختبار به عمل می‌آید. برای پست‌های بالاتر نیز شرایطی لازم است که معمولا برای آنها آموزش‌های ضمن خدمت در نظر گرفته می شود.
چند سالی بود که زنان حق شرکت در آزمون قضاوت را نداشتند. ولی اخیرا این قانون لغو شده و آنها می توانند در این آزمون شرکت کنند. وجود قاضی های زن به خصوص در دادگاه ها و محاکم خانواده لازم و ضروری است.
قاضی ها دارای پایه های قضایی مختلف هستند که بر اساس مدرک تحصیلی ، سابقه کار ، فعالیت پژوهشی ، جایگاه شغلی ،محل خدمت تعیین می شود و هر قاضی به طور معمول هر 3 سال یکبار می تواند تقاضای ارتقای پایه کند.

مراحل آزمون قضاوت
آزمون قضاوت در سه مرحله تستی، تشریحی و مصاحبه برگزار می شود.اگر داوطلب در مرحله تستی پذیرفته شود به مرحله تشریحی رفته و در صورت قبولی در آن نیز وارد مرحله مصاحبه می شود.

شرایط شرکت و فرآیند گزینش و جذب آزمون قضاوت
یکی از شیوه های جذب قضات، برگزاری آزمون مختص کارکنان اداری قوه قضاییه است. کلیه شرایط و ضوابط برگزاری و فرآیند جذب هریک از این آزمون های از سوی معاونت منابع انسانی قوه قضاییه تعیین و در قالب دفترچه راهنمای ثبت نام منتشر می شود.
در حالت کلی و صرف نظر از نوع آزمون جذب قضات، داشتن یکی از مدارک زیر برای شرکت در آزمون الزامیست:
    کارشناسی حقوق
    فقه و حقوق
    الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی
    کارشناسی حقوق یا علوم قضایی
    کارشناسی ارشد پیوسته معارف اسلامی و حقوق در یکی از گرایش ها
    کارشناسی ارشد پیوسته الهیات، معارف اسلامی و ارشاد با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی
    سطح ۲ حوزوی یا بالاتر
شرکت در آزمون قضاوت با هر مدرک تحصیلی به جز موارد ذکر شده مجاز نمی باشد.

آزمون قضاوت جذب عمومی
آزمون قضاوت (جذب عمومی) هر ساله بر اساس ضوابط تعیین شده از سوی معاونت منابع انسانی قوه قضاییه و توسط سازمان سنجش آموزش کشور یا مرکز آزمون جهاد دانشگاهی برگزار می شود.
در آزمون جذب عمومی قضاوت، آگهی ثبت نام منتشر می شود و متقاضیان واجد شرایط با مراجعه به درگاه ثبت نام آزمون، مراحل ثبت نام در آزمون را انجام می دهند و در پیان کد رهگیری ثبت نام خود را دریافت می نمایند.
مراحل ۶ گانه آزمون تا جذب قضاوت (جذب عمومی قضا)
مرحله اول: فرآیند جذب عمومی قضاوت
در مرحله اول فرآیند جذب عمومی قضاوت، آزمون به صورت تستی برگزار می شود. پس از اعلام نتایج، اسامی پذیرفته شدگان، چند برابر ظرفیت نهایی اعلام و افراد برای شرکت در مراحل بعدی دعوت می شوند.
مرحله دوم: آزمون کتبی تشریحی
داوطلبان، پس از قبولی در آزمون کتبی-تستی، باید خود را برای مرحله دوم، یعنی آزمون کتبی-تشریحی آماده کنند. داوطلبان در این مرحله باید حداقل ۵۰ درصد کل نمرات را کسب نمایند. معمولا فاصله زمانی بین آزمون تستی و تشریحی حدود ۲ ماه است.
سومین مرحله: مصاحبه علمی
آن دسته از داوطلبان که موفق به کسب حدنصاب لازم از آزمون تشریحی شدند، به مصاحبه علمی دعوت می شوند. اعلام زمان مصاحبه علمی به صورت فردی و از طریق تماس تلفنی با داوطلب انجام می شود. در مصاحبه علمی سوالات طرح شده از الگو و قاعده خاصی پیروی نمی کنند و تقریبا به صورت سلیقه ای از جانب مصاحبه کنندگان طرح می شوند. اما تجربه نفرات شرکت کننده در دوره های گذشته نشان می دهد. امتیاز این مصاحبه از ۱۰۰ محاسبه می شود.
مصاحبه علمی از دو بخش مباحث حقوق خصوصی و مباحث حقوق جزا و کیفری تشکیل می شود.
مصاحبه دروس حقوق خصوصی:
در این بخش از مصاحبه، از دروس حقوق مدنی، آیین دادرسی مدنی و حقوق تجارت سوال پرسیده می شود.
از درس مدنی معمولا دو سوال پرسیده می شود که اغلب از مباحث شرایط عمومی قراردادها و هبه، عاریه، ودیعه و … طرح می شود. آیین دادرسی مدنی هم معمولا دو سال را به خود اختصاص می دهد. و سهم حقوق تجارت نیز معمولا از مبحث اسناد تجاری ۱ سوال است.
در میان قوانین خاص، از قانون اجرای احکام ممکن است یک سوال پرسیده شود. بنابراین توصیه می شود این قانون را نیز برای مصاحه مطالعه نمایید.
مصاحبه دروس حقوق کیفری:
پس از پایان مصاحبه بخش اول، متقاضی برای مصاحبه کیفری بع اتاق دیگری می رود. در مصاحبه کیفری از دروس جزای عمومی، جزای اختصاصی و آیین دادرسی کیفری سوال پرسیده می شود.
برای موفقیت در مرحله مصاحبه علمی، لازم است حداقل ۶۰ امتیاز از ۱۰۰ امتیاز را کسب کنید.
چهارمین مرحله: گزینش
آن دسته از دواطلبان که موفق به کسب حدنصاب لازم از مرحله مصاحبه علمی شوند، به مرحله گزینش دعوت می شوند. گزینش افراد برای آزمون قضاوت از ۵ مرحله تشکیل می شود:
    تشکیل پرونده: مدارک لازم جهت تشکیل پرونده از سوی قوه قضاییه به افرادی که به این مرحله دعوت شده اند، اعلام می شود.
    آزمون تستی روانشناسی: این آزمون شامل حدودا ۳۵۰ پرسش عمومی اسن و درواقع اطلاعات عمومی و شخصی افراد سنجیده می شود.
    مصاحبه روانشناسی: چند روز بعد از آزمون روانشناسی، از داوطلبان برای مصاحبه روانشناسی دعوت می شود. این مصاحبه معمولا تا نیم ساعت طول می کشد.
    تحقیقات محلی: بعد از مراحل فوق، تحقیقات محلی آغاز می شود. این مرحله ممکن است از دو ماه تا یک سال طول بکشد.
    مصاحبه عقیدتی: آن دسته از داوطلبان که در مرحله تحقیقات، تایید شده اند، در نهایت به مصاحبه عقیدتی دعوت می شوند.
پنجمین مرحله: اختبار
اختبار آخرین مرحله آزمون جذب عمومی قضاوت محسوب می شود. در این مرحله یک تیم سه نفره متشکل از ۲ قاضی عالی رتبه دیوان عالی کشور و یک نفر ریاست گزینش قضات از داوطلب سوالاتی را مطرح می کنند.
آخرین مرحله: کارآموزی
مرحله پایانی پیش از آغاز حرفه قضاوت، دوره آموزشی یا کارآموزی نام دارد. داوطلبانی که موفق به گذراندن کلیه مراحل ۵ گانه فوق شوند، به مدت یک سال ملزم به گذراندن دوره کارآموزی می شوند. در این دوره دروس علمی و کارگاهی را می گذرانند و حدوداً در ۵۰ آزمون شرکت می کنند. البته پرداخت حقوق از همین دوره آغاز می شود.

فرآیند گزینش و جذب اختصاصی قضاوت
مهم ترین تفاوت جذب عمومی و جذب اختصاصی آزمون قضاوت در این است که جذب اختصاصی برخلاف آزمون جذب عمومی آزمون تستی ندارد. متقاضیان جذب اختصاصی از طریق مصاحبه علمی و طی مراحلی جذب می شوند.
مانند هر آزمون جذب و استخدام حرفه ای، ثبت نام در جذب اختصاصی آزمون قضاوت نیز مستلزم احراز شرایط عمومی و اختصاصی به شرح زیر می باشد:
شرایط عمومی
    تابعیت اصلی ایران
    اعتقاد و التزام عملی به دین مبین اسلام، ایمان و عدالت
    التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصل ولایت مطلقه فقیه و عدم وابستگی تشکیلاتی به احزاب، سازمان‌ها و گروه‌های غیرقانونی یا هواداری از آن‌ها
    طهارت مولد
    داشتن سلامت جسمی، روانی و شخصیتی لازم برای انجام کار قضایی
    نداشتن سابقه محکومیت کیفری مؤثر
    حسن شهرت، اخلاق و امانت‌داری
    عدم اعتیاد به دخانیات، مواد مخدر و روان‌گردان
    داشتن کارت پایان‌خدمت وظیفه عمومی یا برخورداری از معافیت‌های قانونی و تحصیلی و یا عدم غیبت در خصوص مشمولان
    داشتن حداقل ۲۴ و حداکثر۳۶ سال تمام در روز ثبت‌نام (شرط سنی)
تبصره : افرادی که دارای شرایط زیر -با ارائه تأییدیه معتبر- باشند، به حداکثر سن اضافه خواهد شد:
    ایثارگران و خانواده آنان: دو سال
    داوطلبان فارغ النحصیل کارشناسی ارشد یا سطح سه حوزه: به مدت دو سال
    دانشجویان یا فارغ التحصیلان مقطع دکتری تخصصی یا سطح چهار حوزه: مدت چهار سال
    لازم به توضیح است که داوطلبان تنها به استفاده از یکی از موارد فوق مجاز هستند و سقف میزان افزایش حداکثر سن ۴ سال می باشد.
شرایط اختصاصی داوطلبان دانشگاهی
فرآیند جذب اختصاصی برای داوطلبان دانشگاهی و حوزوی با یکدیگر متفاوت است.
داوطلبان با مدارک تحصیلی دانشگاهی، تنها در صورتی که در هر یک از گروه‌های ۱۲ گانه زیر قرار بگیرند، می‌توانند در مصاحبه علمی جذب اختصاصی شرکت نمایند. این موارد، حصری و غیر قابل تفسیر هستند.
نکات مهم:
    دوره‌های تحصیلی مجازی، غیرحضوری، نیمه حضوری و الکترونیک خارج از شمول این مقررات هستند.
    داوطلبان فارغ‌التحصیل در دوره‌های شبانه (نوبت دوم) و آموزش‌محور منعی برای ثبت‌نام ندارند.
گروه های دوازده‌گانه مجاز (دانشگاهی) به شرکت در مصاحبه جذب اختصاصی
    دارندگان مدرک کارشناسی حقوق از دانشگاه‌های گروه اول، مشروط به داشتن حداقل معدل ۱۶
    دارندگان مدرک کارشناسی حقوق از دانشگاه‌های گروه دوم، مشروط به داشتن حداقل معدل ۱۷
    دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد حقوق در هر یک از گرایش ها از دانشگاه‌های گروه اول، مشروط به گذراندن واحدهای نظری و اخذ معدل حداقل ۱۶ و داشتن مدرک کارشناسی حقوق، فقه و حقوق یا الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی
    دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد حقوق در هر یک از گرایش ها از دانشگاه‌های گروه دوم، مشروط به گذراندن واحدهای نظری با اخذ معدل حداقل ۱۷ و داشتن مدرک کارشناسی حقوق
تبصره ۱:
در خصوص بندهای ۳ و ۴ ارائه مدرک فراغت از تحصیل تا قبل از پایان دوره کارآموزی الزامی است، در غیر اینصورت استخدام داوطلب ملغی خواهد شد.
    دارندگان مدرک کارشناسی ارشد حقوق در هر یک از گرایش‌ها از دانشگاه‌های گروه اول، منوط به داشتن حداقل معدل ۱۶ و مدرک کارشناسی حقوق، فقه و حقوق یا الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی
    دارندگان مدرک کارشناسی ارشد پیوسته معارف اسلامی و حقوق در هر یک از گرایش‌ها از دانشگاه‌های گروه اول، مشروط به داشتن حداقل معدل ۱۶
    دارندگان مدرک کارشناسی ارشد حقوق در هر یک از گرایش‌ها از دانشگاه‌های گروه دوم، مشروط به داشتن حداقل معدل ۱۷ و مدرک کارشناسی حقوق
    دارندگان مدرک کارشناسی ارشد پیوسته معارف اسلامی و حقوق در هر یک از گرایش‌ها از دانشگاه‌های گروه دوم، مشروط به داشتن حداقل معدل ۱۷
    فارغ التحصیلان و دانشجویان دکتری تخصصی در هر یک از گرایش‌های رشته حقوق، فقه و حقوق و رشته الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی، مشروط به داشتن مدرک کارشناسی در یکی از رشته‌های مذکور
    رتبه‌های اول تا دهم آزمون وکالت کانون‌های استانی و رتبه‌های اول تا پنجاهم آزمون سراسری مرکز کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه و آزمون وکالت کانون مرکز، به تأیید مراجع مربوطه
    وکلای مرکز و کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه، مشروط به داشتن پنج سال سابقه کار متوالی و مؤثر به عنوان وکیل یا مشاور پایه ‌یک دادگستری، به تأیید کانون یا مرکز مربوطه
تبصره۲:
در مورد بندهای ۱۰ و ۱۱ اخذ تأییدیه از مرجع ذیصلاح و ارائه آن در روز مصاحبه علمی، برای شرکت در جلسه مصاحبه علمی ضروری است. در غیر اینصورت مجوز شرکت در جلسه مذکور صادر نخواهد شد.
فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی در گرایش های حقوق دادرسی اداری، مدیریت دادگستری، مدیریت نظارت و بازرسی و مدیریت اصلاح و کیفرهای قضایی منوط به داشتن حداقل معدل ۱۶.
شرایط اختصاصی داوطلبان حوزوی:
داوطلبان با مدرک حوزوی در صورتی که یکی از شرایط هشت‌گانه زیر را احراز نمایند می توانند در مصاحبه علمی جذب اختصاصی شرکت کنند.
فارغ التحصیل حوزی کسی است که مدرک معتبر از مراجع ذی‌صلاح داشته باشد.
گروه های هشت‌گانه (حوزوی) مجاز به شرکت در مصاحبه علمی
    دانش‌آموختگان سطح دو فقه و اصول با حداقل معدل ۱۶ (ویژه آقایان)
    دانش آموختگان سطح دو، منوط به داشتن مدرک کارشناسی حقوق با حداقل معدل ۱۶ مدرک کارشناسی (ویژه آقایان)
    دانش‌آموختگان سطح دو در گرایش حقوق و قضاء اسلامی، منوط به داشتن حداقل معدل ۱۶
    داوطلبان پایه ده (اتمام کتبی و شفاهی پایه ده) که هنوز موفق به دفاع از پایان نامه سطح سه نشده اند.
تبصره: در خصوص بند ۴ ارائه مدرک فراغت از تحصیل تا قبل از پایان دوره کارآموزی الزامی است، در غیر اینصورت استخدام داوطلب ملغی خواهد شد.
    دانش‌آموختگان سطح سه در گرایش‌های فقه و اصول و یا حقوق و قضاء اسلامی
    دانش‌آموختگان سطح چهار در گرایش‌های فقه و اصول و یا حقوق و قضاء اسلامی
    دانش آموختگان مجتمع فقه، حقوق و قضای اسلامی قم با حداقل معدل ۱۶
    دانش آموختگان رشته تخصصی فقه و حقوق حوزه علمیه خراسان با حداقل معدل ۱۶.

مدارک مورد نیاز آزمون قضاوت
۱.تکمیل تقاضانامه
۲. پرداخت هزینه ثبت نام به مبلغ۱.۰۰۰.۰۰۰(یک میلیون) ریال بصورت الکترونیکی از طریق پایگاه اطلاع رسانی سازمان سنجش آموزش کشور
۳. فایل عکس اسکن شده: داوطلب می‌بایست یک قطعه عکس پرسنلی خود را با مشخصات زیر اسکن نموده و فایل آن را برای ثبت‌نام اینترنتی آماده نماید.
1-3- عکس ۴ * ۳ که در سال جاری گرفته شده باشد (عکس تمام رخ)
2-3- عکس اسکن شده فقط باید با فرمت JPG باشد.
3-3- اندازه عکس اسکن شده باید حداکثر ۴۰۰۳۰۰ پیکسل و حداقل ۳۰۰ * ۲۰۰ باشد.
4-3-تصویر داوطلب باید واضح ، مشخص و فاقد اثر مهر، منگنه و هرگونه لکه باشد.
5-3- حجم فایل ذخیره شده عکس نباید از ۷۰ کیلو بایت بیشتر باشد.
6-3- حاشیه‌های زاید عکس اسکن شده باید حذف شده باشد.
7-3- حتی الامکان عکس، رنگی و دارای زمینه سفید باشد.
تبصره۱- عکس خواهران باید با حجاب و صورت کامل آنان مشخص باشد.
تبصره۲- درصورت ارسال عکس غیر معتبر، ثبت نام داوطلب باطل شده و حق شرکت در آزمون از وی سلب می‌گردد.
تذکر مهم: با توجه به مشکلات بوجود آمده در آزمون های قبلی، در خصوص اشتباه در ارسال عکس داوطلبان (این موضوع برای داوطلبانی که ثبت نام آنان توسط دیگران انجام می شود رخ داده است) تاکید می گردد علاوه بر کنترل اطلاعات ثبت نامی، حتماً نسبت به کنترل عکس ارسالی دقت نمایید تا اشتباهاً عکس داوطلب دیگری بجای عکس شما ارسال نگردد. بدیهی است در صورت ارسال عکس اشتباهی از طرف متقاضی، فرد به عنوان متخلف تلقی و مطابق مقررات با وی رفتار خواهد شد.

نحوه پذیرش در حوزه های قضایی
۱. داوطلبان در مرحله ثبت نام باید سه استان را به ترتیب اولویت برای خدمت انتخاب نمایند. علاوه بر این سه اولویت داوطلبان در صورت تمایل می توانند یک اولویت به انتخاب قوه قضاییه واگذار نمایند. محل خدمت داوطلبان صرفاً بر اساس ظرفیت استان ها و اولویت های پیشنهادی تعیین خواهد شد.
۲. داوطلبانی که موفق به قبولی در مصاحبه علمی و آزمون شخصیت می شوند، به امور گزینش معرفی و در صورت قبولی در تمامی مراحل گزینش، کارآموزی و اختبار پایان دوره به خدمت گرفته خواهند شد. بنابراین تا پایان مراحل یادشده، قوه قضاییه هیچ گونه مسؤولیتی در خصوص استخدام داوطلبان بر عهده نمی گیرد.