آزمون وکالت چیست؟ آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری و قوه قضاییه

دسته بندی :

تاریخ درج :

حجم فایل :

آزمون وکالت چیست؟ آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری و قوه قضاییه

آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری و قوه قضاییه
داوطلبانی که علاقه مند هستند در شغل وکالت مشغول به کار شوند می بایست در یکی از آزمون های وکالت کانون وکلای دادگستری و یا مرکز وکلا قوه قضاییه که هر ساله برگزار می شود، ثبت نام نمایند. ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری و قوه قضاییه به صورت جداگانه انجام می شود.

معرفی کانون وکلا دادگستری و مرکز وکلا قوه قضائیه
کانون وکلا دادگستری یکی از قدیمی ترین سازمان های مردم نهاد ایران است. این سازمان در سال 1331 به عنوان یک نهاد مستقل شناخته شده است. البته اولین بار در سال 1300 مجمع وکلا رسمی تشکیل شد و با صبر و تلاش وکلا در سال 1333 لایحه استقلال کانون وکلا تصویب شد.
در حال حاضر، در ایران 25 کانون مستقل وکلا وجود دارد که کانون وکلا مرکزی در تهران واقع است و سایر کانون ها در استان های آذربایجان شرقی، اردبیل، آذربایجان غربی، قزوین، بوشهر، کردستان، مازندران، خراسان، اصفهان، فارس، کهکیلویه و بویر احمد و... قرار دارند.
این کانون ها اتحادیه ای تحت عنوان، اتحادیه سراسری کانون های وکلا دادگستری ایران دارند که در اصطلاح به عنوان "اسکودا" شناخته می شود. هزاران وکیل و کارآموز وکالت کانون های مختلف دادگستری سراسر کشور ایران زیر نظر این کانون های استانی و تجمیعی فعالیت می کنند.
مرکز وکلا قوه قضائیه مطابق ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سال 1380 تاسیس شد، یعنی کمتر از 20 سال از تاسیس آن می گذرد. در زمان تاسیس این مرکز تعداد وکلا کم بوده و این تعداد وکیل پاسخگوی نیازهای حقوقی جامعه در آن زمان نبوده اند. در این اوضاع و احوال قوه قضائیه با مجوزی که قانون به او اعطا کرد توانست تا نسبت به تایید صلاحیت فارغ التحصیلان رشته حقوق و ایجاد موسسات حقوقی اقدام کند.
با توجه به آنکه ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه محدودیت زمانی قائل نشده بود قوه قضائیه همچنان اقدام به برگزاری آزمون وکالت قوه قضاییه و جذب وکیل می کند. البته این موضوع گاها با اعتراضات بالای وکلا و فارغ التحصیلان حقوق رو به رو شده است. عمده اختلاف آن ها بحث استقلال کانون وکلا دادگستری است.

تفاوت کانون وکلا و مرکز وکلا
تفاوت کانون وکلا و مرکز وکلا به وظایف و نقش‌هایی که به آن‌ها محول شده است، بستگی دارد. در بعضی کشورها، این دو مفهوم به صورت مترادف استفاده می‌شوند و به یک سازمان مشابه اشاره می‌کنند. اما در برخی موارد، تفاوت‌هایی بین آن‌ها وجود دارد. در زیر، تفاوت‌های احتمالی بین کانون وکلا و مرکز وکلا را بررسی می‌کنیم
وظایف و نقش کانون وکلا دادگستری عموماً مسئولیت‌هایی مانند ثبت وکلا، نظارت بر فعالیت‌های حرفه‌ای وکلا، حفظ حقوق وکلا و توسعه حرفه وکالت را بر عهده دارد. این سازمان عموماً به صورت مستقل از سیستم قضایی عمل می‌کند.
از سوی دیگر، مرکز وکلا قوه قضائیه ممکن است وظایفی مانند ثبت وکلا، نظارت بر وکلا و عملکرد حرفه‌ای آن‌ها، آموزش و توسعه حرفه وکالت، و حفظ حقوق وکلا را بر عهده داشته باشد. این مرکز معمولاً به عنوان یک بخش از قوه قضائیه عمل می‌کند و تحت نظارت مستقیم قوه قضائیه است.
نامگذاری در برخی کشورها، مرکز وکلا قوه قضائیه به عنوان نام رسمی استفاده می‌شود و برای ارجاع به سازمان مربوطه استفاده می‌شود. در برخی دیگر از کشورها، عبارت “کانون وکلا” برای سازمان مستقلی استفاده می‌شود که مسئولیت‌های مشابه را برعهده دارد.

شرایط ثبت نام و زمان برگزاری آزمون وکالت
ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری از طریق سایت سازمان سنجش کشور و آزمون وکالت قوه قضاییه (که گاه آزمون مشاوران حقوقی نیز نامیده می شود) از طریق سایت سنجش sanjesh.org انجام می شود.
شرایط ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری
ثبت نام در هر آزمونی شرایط و پیش نیازهایی دارد و آزمون وکالت هم از این قاعده مجزا نیست. شرایط این آزمون در دفترچه ثبت نام آزمون وکالت دادگستری درج می شود، اما با توجه به اینکه این دفترچه برای سال ۱۴۰۳ هنوز منتشر نشده است، در ادامه به بیان شرایط ثبت نام آزمون وکالت دادگستری سال گذشته می پردازیم.
تابعیت ایرانی
مدرک کارشناسی حقوق، فقه و حقوق، فقه و مبانی حقوقی و معادل آن از دروس حوزوی و دانشگاهی با تایید مرجع صالح
داوطلبانی که مدرک کارشناسی ناپیوسته حقوق داشته باشند باید دروس دوره کارشناسی را در مقطع کاردانی گذرانده باشند.
در زمان ثبت نام سن آن ها از چهل سال تمام در حوزه قضایی استان تهران و از پنجاه سال تمام در سایر حوزها بیشتر نباشد.
شرایط ثبت نام آزمون وکالت مرکز وکلا قوه قضائیه
برای شرکت در آزمون وکالت مرکز وکلا قوه قضاییه ۱۴۰۳ هم شرایطی لازم است که تا حدودی با شرایط کانون وکلا متفاوت است. متقاضیان شرکت در آزمون وکالت مرکز وکلا قوه قضاییه ضروری است که واجد شرایط ثبت نام آزمون وکالت قوه قضاییه باشند:
تابعیت ایرانی
سوء شهرت نداشته باشد و تجاهر به فسق و فجور نکند.
در هیچکدام از سازمان ها، نهادهای انقلابی، وزارتخانه ها، شهرداری ها و موسسات خدمات عمومی، ادارات و شرکت های دولتی مشغول به کار نباشد.
متقاضیان باید در موقع ثبت نام آزمون دارای حداقل 22 و حداکثر 63 سال سن باشند.
مدرک کارشناسی حقوق، فقه و حقوق، فقه و مبانی حقوقی و معادل آن از دروس حوزوی و دانشگاهی که به تایید مرجع صالح رسیده باشد. کسانی که در حال تحصیل هستند می توانند در آزمون ثبت نام کنند مشروط بر آنکه مدرک تحصیلی خود را قبل از شروع دوره کارآموزی تحویل دهند.
عدم اعتیاد به مواد مخدر با تایید پزشکی قانونی
نداشتن سابقه کیفری موثر و محرومیت از حقوق اجتماعی
ارائه کارت پایان خدمت یا گواهی معافیت موقت یا دائم
تعهد به اصل نظام و قانون اساسی

مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت
مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری
طبق اطلاعیه های کانون های وکلای دادگستری و دفترچه ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلا و مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری سال گذشته، می توان پیش بینی کرد که مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت کانون وکلای نیز به شرح جدول زیر خواهد بود.

مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت قوه قضاییه
همانند کانون های وکلای دادگستری، قوه قضاییه نیز با انتشار اطلاعیه رسمی آزمون مشاوران حقوقی و با در نظر گرفتن مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت قوه قضاییه، مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت مرکز وکلای قوه قضاییه را اعلام می کند. با توجه به عدم انتشار دفترچه ثبت نام این آزمون، در جدول زیر ضرایب دروس سال گذشته این آزمون ارائه شده است.

همانطور که ملاحظه می کنید در مورد بعضی از درس ها و تعداد سوالات آزمون وکالت هر درس تفاوت وجود دارد. تعداد کل سوالات آزمون وکالت کانون وکلا 120 سوال و مدت آزمون 135 دقیقه می باشد و تعداد کل سوالات آزمون وکالت مرکز وکلا قوه قضائیه 120 سوال و مدت آزمون 140 دقیقه است.

پذیرش و کارآموزی آزمون وکالت
یکی از تفاوت های آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری و آزمون مرکز وکلا قوه قضائیه ، نحوه برگزاری دوره کارآموزی این کانون ها است. داوطلبان پذیرفته شده در هر کی از این آزمون ها باید دقت داشته باشند که معمولا شیوه برگزاری دوره کارآموزی این دو کانون تفاوت هایی را داشته و در طول دوره و پذیرش متفاوت هستند.
کارآموزی آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری
پذیرفته شدگان آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری بعد از طی مراحل اداری و تحویل مدارک و معرفی وکیل سرپرست باید 18 ماه کارآموزی سپری کنند. در طول مدت کارآموزی می توانند پرونده های حقوقی مختلفی را با شرایطی دریافت کنند و از این طریق کسب درآمد کنند.
بعد از اتمام دوران کارآموزی، آزمونی تحت عنوان اختبار به صورت شفاهی از آن ها گرفته می شود که دریافت پروانه وکالت منوط به قبولی در این آزمون است و اگر کارآموزی موفق به قبولی در آزمون اختبار نشود برای 3 نوبت از او آزمون گرفته می شود و در صورت عدم قبولی در اختبار سوم پذیرش آن ها باطل می شود.
وظایف کارآموزان کانون وکلا دادگستری
حضور در سخنرانی ها
شرکت در جلسات دادرسی مدنی و کیفری حداقل چهار مرتبه در ماه
کار کردن نزد یکی از وکلا با سابقه دادگستری
تهیه گزارش از چند پرونده
فعالیت در کانون اعم از دادگاه یا دادسرا یا شعبه معاضدت قضایی یا راهنمایی یا سایر کارهای اداری و دفتری
انجام امور معاضدت قضایی محول شده توسط شعبه معاضدت قضایی یا ریاست کانون
کارآموزی وکالت مرکز وکلا قوه قضائیه
قبول شدگان آزمون وکالت مرکز وکلا قوه قضائیه ابتدا باید در مصاحبه حضوری شرکت کرده و بعد از گذشتن از مرحله تحقیقات و پذیرفته شدن در مصاحبه وارد مرحله کارآموزی شوند. تا قبل از سال 98 آن ها در دوران کارآموزی حق وکالت نداشتند، اما از سال 98 می توانند در دوران کارآموزی، کار وکالت را هم انجام دهند.
وظایف کارآموزان مرکز وکلا قوه قضائیه
کارآموزی و وکالت زیر نظر وکیل سرپرست
تهیه گزارش از پرونده های حقوقی یا کیفری به تعداد بیست فقره
حضور در دوره های آموزشی کاربردی به مدت دو ماه
شرکت در جلسات دادگاه های کیفری و حقوقی، چهار جلسه در هر ماه (به مدت 18 ماه) با معرفی مرکز
ارائه مقاله و کارهای تحقیقی درباره موضوعات حقوقی (مدنی یا کیفری) تعیین شده از سوی مرکز
حضور در سخنرانی ها و همایش های علمی برگزار شده توسط مرکز یا هیات مدیره های استانی