معرفی رشته مهندسی کامپیوتر

دسته بندی :

تاریخ درج :

حجم فایل :

معرفی رشته مهندسی کامپیوتر

رشته مهندسی کامپیوتر
رشته مهندسی کامپیوتر ترکیبی از علوم کامپیوتر و علم مهندسی الکترونیک است. این رشته به طراحی و ساخت اجزای کامپیوتر، نرم افزارهای کاربردی، شبکه ها و سیستم های ارتباطی می پردازد. هدف این رشته تربیت متخصصانی برای تحلیل، طراحی، شبیه سازی، پردازش، ساخت و راه اندازی دستگاه‌ها و سخت ‌افزارهای جدید، عیب یابی و تعمیر و اصلاح و توسعه و نرم افزار های کامپیوتر است.
رشته کامپیوتر ویژگی و توانايی خاصی نمیخواهد اما استمرار در یادگیری و پافشاری در حل مسائل مطمعناً لازمه دانشجویان و فعالان این رشته میباشد. چرا که این رشته روز به روز در حال پیشرفت میباشد و لحظه ای غفلت ، شما را از این فضا دور خواهد کرد و از دریافت اطلاعات مهم و به روز جا خواهید ماند.
مشخص است که استفاده از کامپیوتر و اینترنت روند رو به رشدی داشته و فعالان در رشته کامپیوتر میتوانند در حوزه شرکتهاي توليدکننده نرم افزار، شرکتهاي توليدکننده قطعات، شرکتها و موسسات خدماتي، مراکز آموزشي و … درآمد کسب کنند.

توانایی های فارغ التحصیلان مهندسی کامپیوتر
فارغ التحصیلان این مقطع توانایی های زیادی دارند که می توانند مشکلات زیادی را حل کنند. از جمله ی این توانایی ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
1- بررسی و شناخت نرم افزارها و سخت افزارهای جدید و به کارگیری آن ها
2- بررسی کمبودها و نیازهای نرم افزاری و سخت افزاری بخش های صنعت و خدمات و تدوین نیازهای آنها، امکان سنجی و تعیین ابزار و نیروی انسانی لازم برای رفع کمبودها
3- تجزیه و تحلیل سیستم های کوچک و متوسط نرم افزاری و سخت افزاری و ارائه راه حل مناسب برای اجرای آن ها
4- طراحی مجموعه های کوچک و متوسط نرم افزاری و سخت افزاری و تولید طرح های اجرایی برای آن ها
5- اجرای طرح های کامپیوتری، نصب، آزمایش و آموزش آن ها
6- پشتیبانی و نگه داری سیستم های نرم افزاری شامل شناسایی خطاها، رفع خطاها و افزودن امکانات جدید به سیستم ها
7- عیب یابی کامپیوترها و سیستم های کامپیوتری و رفع عیب ها
8- شناسایی فنون جدید طراحی و ساخت رایانه و ارزیابی و به کارگیری آن ها
همه ی این توانایی های هم به کارشناسان نرم افزار و هم سخت افزار مربوط می شود، اما روشن است که کارشناسان نرم افزار در محدوده مسائل نرم افزاری توانایی بیشتری دارند و برعکس کارشناسان سخت افزار در محدوده مسائل سخت افزاری از توانایی بیشتری برخوردارند.

معرفی دروس تخصصی در رشته مهندسی کامپیوتر
مانند هر رشته دیگر مهندسی کامپیوتر نیز شامل تعدادی دروس تخصصی می باشد که عبارتند از: نظریه زبان ها، مدار منطقی، معماری کامپیوتر، ساختمان داده، طراحی الگوریتم، سیستم عامل، شبکه های کامپیوتری، هوش مصنوعی، کامپایلر، پایگاه داده که دروس تخصصی و مهم این رشته می باشند.

رشته مهندسی کامپیوتر چند سال است؟ چند ترم است و چند واحد است؟
رشته مهندسی کامپیوتر چند سال طول می‌ کشد و چند ترم است
طبق برنامه درسی که وزارت علوم برای رشته مهندسی کامپیوتر پیشنهاد داده است طول دوره کارشناسی مهندسی کامپیوتر بصورت استاندارد 4 سال است. البته حداكثر مدت مجاز تحصيل در دوره های كارشناسی پيوسته کامپیوتر 6 سال است. درصورتي كه دانشجو نتواند واحدهاي دوره را در حداكثر مدت مجاز تحصيل با موفقيت بگذراند از دانشگاه مربوطه اخراج مي شود.
رشته مهندسی کامپیوتر چند واحد است و چند واحد در هر ترم می‌توان برداشت
در طی دوره لیسانس دانشجویان باید 22 واحد درس عمومی، 19 واحد دروس پایه، 67 واحد دروس تخصصی، 29 واحد دورس اختیاری و 3 واحد پروژه و 3 واحد کارآموزی که در مجموع 140 واحد می‌شود را اخد کنند. البته اینکه دانشجویان رشته مهندسی کامپیوتر چند واحد از دروس عمومی، پایه، تخصصی یا اختیاری بردارند ممکن است از یک دانشگاه به دانشگاه دیگر متفاوت باشد.
هر دانشجو می تواند در هر نیمسال تحصيلی حداقل 12 و حداكثر 20 واحد درسی را انتخاب كند.
در آخرين نيمسال تحصيلی، دانشجو از رعايت شرط انتخاب حداقل 12 واحد معاف است.
اگر دانشجويی در يك نیمسال ميانگين كل نمراتش حداقل 17 باشد می‌تواند با نظر دانشگاه در نیمسال بعد حداكثر تا 24 واحد درسی را انتخاب نمايد.
در مواردی كه دانشجو برای فراغت از تحصيل حداكثر 24 واحد باقی داشته باشد، حتی اگر مشروط باشد، با نظر دانشگاه، می‌تواند تمامی واحدهای باقیمانده را در یك نیمسال انتخاب كند.

گرایش های مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی یا لیسانس
در حال حاضر و با توجه به بخش نامه‌های جدید وزارت علوم، مقطع لیسانس مهندسی کامپیوتر هیچ گرایشی ندارد و همه دانشجویانی که در رشته مهندسی کامپیوتر قبول می‌شوند دروس مشترکی را پاس می‌کنند و پس از اتمام دوره لیسانس نیز در مدرک آنها فقط "مهندسی کامپیوتر" بدون ذکر گرایش ثبت می‌شود.
در گذشته به این صورت بود که دانشجویان رشته کامپیوتر پس از حدود 4 ترم می‌توانستند از بین گرایش های نرم افزار یا سخت افزار یا آی تی گرایش خود را انتخاب کنند و تصمیم بگیرید که می‌خواهند در کدام یک از این گرایش‌ها لیسانس خود را ادامه دهند (توجه کنید که در برخی از دانشگاه‌ها گرایش‌های دیگری نظیر هوش مصنوعی و شبکه‌های کامپیوتری و ... هم وجود داشت)، البته در مدرک این دانشجویان نیز فقط "مهندسی کامپیوتر" بدون ذکر گرایش ثبت می‌شد. همچنین لازم به ذکر است که واحدهای درسی گرايش نرم افزار و سخت افزار در دوره كارشناسی بسيار مانند هم هستند و اختلاف اين دو گرایش تنها در حدود 20 واحد درسی است، اما گرایش آی تی در حدود 60 الی 70 واحد درسی مشترك با نرم افزار دارد.
توجه: هنوز در برخی از دانشگاه‌های آزاد دانشجویان پس از حدود 4 ترم برای خود گرایش انتخاب می‌کنند، ولی در مدرک لیسانس نامی از گرایش برده نمی‌شود و فقط مهندسی کامپیوتر قید می‌شود.
گرایش مهندسی سخت افزار
در این گرایش با قسمت های فیزیکی کامپیوتر سر و کار خواهید داشت. از جمله کارهایی که یک مهندس سخت افزار انجام می دهد شامل: طراحی قطعه های سخت افزاری جدید، به روز کردن تجهیزات موجود کامپیوتر جهت کار با نرم افزارهای جدید، آزمایش سخت افزارهای ساخته شده، تعمیر کامپیوتر، چاپگر، اسکنر، فاکس و ….
گرایش مهندسی نرم افزار
این گرایش همانطور که از اسمش پیداست به قسمت های نرم افزاری کامپیوتر می پردازد و هدف آن ساخت برنامه هایی است که دستور انجام کارهای مختلف را به کامپیوتر می دهند. دانشجویانی که در این رشته درس میخوانند زبان های مختلف برنامه نویسی و نحوه کار با سیستم عامل های متعدد و طراحی الگوریتم ها را یاد می گیرند.
گرایش فناوری اطلاعات
فناوری اطلاعات یک رشته بین رشته ای است. در مقطع کارشناسی این رشته علاوه بر آشنایی با تولید نرم افزار با مباحث دیگری مثل شبکه، خدمات الکترونیکی، سخت افزار کامپیوتر، مدیریت فناوری اطلاعات و … آشنا خواهید شد.

ادامه تحصیل در رشته مهندسی کامپیوتر
در کشور ایران امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکتری برای بیشتر گرایش های این رشته وجود دارد. از جمله این دانشگاه ها می توان به دانشگاه های دولتی ، آزاد و نیمه دولتی مانند پیام نور اشاره کرد. اما بر اساس رقابت های تحصیلی مابین دانشجویان این مقطع و جوی که برای این رشته حاکم است، بیشتر دانشجویان فکر مهاجرت برای ادامه تحصیل در خارج از کشور را دارند. به خصوص این جو رفتن در دانشگاه های برتر مانند دانشگاه تهران، شریف، امیر کبیر، خواجه نصیر و دانشگاه های برتر و دولتی سایر شهر ها خیلی رواج دارد.
همه ما میدانیم که نقش زبان انگلیسی و فراگرفتن آن در یادگیری سریع تر آموزش های کامپیوتری ، شبکه ، IT ، فناوری اطلاعات و … بسیار چشمگیر میباشد.
همانطور که میدانید رشته مهندسی کامپیوتر و علوم کامپیوتر هر روز اطلاعات جدید و به روزی را به دانش خود اضافه میکند. همچنین اغلب این دانش و فناوری در خارج از کشور دریافت شده و مسلما به زبان انگلیسی و یا زبان خارجی دیگری میباشد. پس میتوان گفت تقریبا تمام مقالات و اطلاعات به زبان انگلیسی که یک زبان بین المللی است ترجمه میشود.
همچنین عبارات و اصطلاحات بسیاری در این رشته به دلیل جامعیت و فراگیر بودن آن وجود دارد که تقریبا همگی به زبان انگلیسی میباشد و معادل فارسی آن به سختی جایگزین میشود و در مواردی هم این کار به هیچ وجه امکان پذیر نیست. لذا میتوان گفت دانستن زبان انگلیسی ضروری و همچنین داشتن مدرک آن خیلی به شما در ادامه راه کمک خواهد کرد.

چگونه وارد رشته مهندسی کامپیوتر شویم؟
دانش آموزان اگر بخواهند وارد هر یک از گرایش های مهندسی کامپیوتر شوند باید کنکور سراسری علوم ریاضی و فنی شرکت کنند، با شرکت در این کنکور و کسب رتبه مناسب می‌توانید در یکی از رشته های مهندسی کامپیوتر و یا علوم کامپیوتر وارد دانشگاه شوید.

رشته کامپیوتر برای چه کسانی مناسب است؟
شاید برای شما جالب باشد که بگوییم رشته کامپیوتر برای همه مناسب است. اگر به اطراف خود توجه کنید مشاهده خواهید کرد که دیگر کسب و کاری نیست که با رشته کامپیوتر سر و کار نداشته باشد، رشته کامپیوتر بسیار وسیع و گسترده است و مانند یک اقیانوس می‌ماند و تنوع مشاغل و کارهایی که می‌شود در این رشته انجام داد بسیار بالاست، ممکن نیست فردی به چیزی علاقه داشته باشد و نتواند آن را در رشته کامپیوتر پیدا کند، چه به کارهای عملی علاقه داشته باشید، چه به کارهای تئوری، چه به تحقیقات، چه به بیزینس و استارتاپ و خلق کارهای نو و جدید، همه و همه را می‌توانید در رشته کامپیوتر بیابید.
خوب است که به این نکته توجه داشته باشید که اصلا نیاز نیست پایه ریاضی قوی یا زبان انگلیسی قوی داشته باشید، همین که به رشته کامپیوتر علاقه داشته باشید می‌توانید وارد این شوید و در آن موفق شوید. برخی از دروس رشته کامپیوتر نظیر فیزیک 1 و فیزیک 2 و ریاضی 1 و ریاضی 2 و ... در رشته کامپیوتر وجود دارند که نیاز به پایه ریاضی دارند ولی خوب است بدانید این دروس جز دروس اصلی رشته کامپیوتر محسوب نمی‌شوند و تاثیر چندانی در آینده تحصیلی و شغلی شما ندارند، اگر تیم کنکور کامپیوتر مسئول مشخص کردن واحدهای دوره لیسانس می‌بود قطعا تمامی این دروس را از چارت مهندسی کامپیوتر حذف می‌کرد :).
البته اگر می‌خواهید در رشته کامپیوتر به جایگاه‌های بسیار بالا برسید و مشاغل رده بالا با درآمدهای بسیار بالا داشته باشید باید عزم و اراده‌ قوی و پشتکار بالا داشته باشید، البته این گفته فقط مختص رشته کامپیوتر نیست و بطورکلی در هر چیزی که بخواهید به موفقیت‌های بزرگی برسید بالا تلاش زیادی انجام دهید.
همین طور اگر شما جز کسانی هستید که به تکنولوژی‌های جدید و علم روز علاقه دارید رشته کامپیوتر برای شما عالی است، بدون اغراق می‌توان گفت که دانش کامپیوتر در عصر جدید به صورت لحظه‌ای در حال به روز شدن است و به همین خاطر دانشجویان کامپیوتر باید به طور مداوم و پیوسته درحال یادگیری و آموزش باشند که در اکثر مواقع این یادگیری به صورت خودخوان انجام میگیرد. داشتن روحیه‌ای خستگی ناپذیر و تمرین و ممارست زیاد در مسیر یادگیری از شما یک مهندس کامپیوتر تمام عیار و لول بالا و با درآمد بالا خواهد ساخت.

بازار کار رشته مهندسی کامپیوتر
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و روی کار آمدن فناوری در همه مشاغل و متکی شدن تمامی صنعت ها و بخش های تجاری به کامپیوتر، نیاز به متخصصان کامپیوتر در همه جا احساس می شود. از این رو زمینه های شغلی زیادی برای رشته کامپیوتر نیز فراهم شده است. برای مثال در همه سازمان ها نیاز به یک مهندس IT وجود دارد. یا به عنوان مثال دیگر، زمینه های کاری شغل امنیت را می توانید در ادامه بخوانید:
    تحلیلگر امنیتی (Security Analyst)
    حسابرس امنیتی (Security Auditor)
    مهندس امنیتی (Security Engineer)
    مشاور امنیتی (Security Consultant)
    مدیر امنیتی (Security Manager)
    معمار امنیتی (Security Architect)
    مدیرکل امنیت (Security Director)
    افسر ارشد امنیت اطلاعات (CISO)
    ادمین امنیتی سیستم ها (Systems Security Administrator)
    ادمین امنیتی شبکه (Network Security Administrator)
    ادمین امنیتی ای تی (IT Security Administrator)
برای همه رشته های کامپیوتر زمینه های شغلی مناسبی وجود دارد. همانطور که به عنوان نمونه شغل های مرتبط با رشته رایانش امن بیان شد. بر اساس یک نظر سنجی انجام شده، 87 درصد از همه مهندسین کامپیوتر از شغل خود راضی هستند.

برتری رشته کامپیوتر نسبت به سایر رشته ها
همانطور که می دانید کامپیوتر به عنوان مظهر علم و فناروی شناخته شده است. از این رو از طریق این رشته شما به راحتی می توانید در دنیای امروزی به روز باشید و به سرعت جذب بازار کار شوید.
بیشتر گرایش های این رشته با توجه به ویژگی هایی که دارند نیاز به فعالیت فیزیکی زیادی ندارند و برای بیشتر افراد جامعه از جمله خانوم ها بسیار مناسب هستند.

چالش‌های مهندسی کامپیوتر
با وجود فرصت‌های شغلی جذاب، این رشته چالش‌های خاص خود را دارد:
    رقابت شدید: تعداد زیادی از فارغ‌التحصیلان به دنبال موقعیت‌های شغلی مشابه هستند.
    نیاز به یادگیری مداوم: تغییرات سریع در فناوری نیازمند به‌روزرسانی مداوم دانش است.
    فشار کاری: پروژه‌های مهندسی کامپیوتر معمولاً نیازمند ساعات کاری طولانی هستند.