معرفی رشته مهندسی مکانیک
معرفی رشته مهندسی مکانیک
| 
|
معرفی رشته مهندسی مکانیک
یکی از مهم‌ترین رشته‌های گروه ریاضی که محبوبیت زیادی مابین داوطلبان گروه ریاضی دارد، رشته مهندسی مکانیک است. رشته مهندسی مکانیک را در کنار رشته مهندسی برق میتوان به عنوان سخت‌ترین رشته گروه ریاضی معرفی کرد. این رشته در کنار چالش‌های زیاد از درآمد و بازار کار مناسبی نیز برخوردار است. همین موضوع نیز موجب می‌شود که این رشته به عنوان محبوب‌ترین رشته دانشگاهی مابین داوطلبان گروه ریاضی در نظر گرفته شود.
رشته مهندسی مکانیک بخشی از علم فیزیک است که از طریق کنکور ریاضی میتوان در آن تحصیل کرد و در این رشته با استفاده از مفاهیم پایه فیزیک و ریاضی به بررسی حرکت اجسام و نیروهای وارد بر آنها می پردازد و سعی دارد به طرحی نو در زمینه فن شناسی و صنعت برسد و در راه پیشرفت انسان قدم بردارد.
پس رشته مهندسی مکانیک، رشته پیاده کننده علم فیزیک است چون حرکت خودرو و عوامل موثر بر روی آن برعهده فیزیک است. اما چگونگی حرکت بر عهده مکانیک است.
هر جا که از مهندس مکانیک صحبت می‌شود افراد یاد فردی با دست های آلوده به بنزین می افتند و این به خاطر تفکر غلط و عدم شناخت این رشته می باشد. رشته مهندسی مکانیک هیچ ارتباطی با مکانیکی ماشین ندارد و دانشجویان این رشته با اصول طراحی و طرز کار اجزای مختلفی که در اتومبیل به کار می رود آشنا می شوند و خودرو تعمیر نمیکنند.
باید گفت که رشته مهندسی مکانیک یک بخش بسیار مهم از علم فیزیک است که از مفاهیم پایه ای علم فیزیک استفاده می کند و آنها را به کار می‌گیرد تا بتوانند به پیشرفت انسان کمک کند. شاید بتوان این رشته را یکی از جامع‌ترین رشته های مهندسی دانست که همه علوم و فنون را برای تولید، تبدیل و استفاده از انرژی و تبدیل حرکت آنها به کار گیرد.
وظایف مهندس مکانیک
مهندسی مکانیک در زمینه‌هایی مانند کامپوزیت، مکاترونیک و فناوری نانو بسیار کاربرد دارد و اغلب با مهندسی تولید، مهندسی متالورژی، مهندسی عمران، مهندسی هوافضا، مهندسی برق، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع و سایر رشته‌های مهندسی همپوشانی دارد.
به منظور طراحی و تولید سیستم‌های مکانیکی، مهندسان مکانیک باید درک عمیقی از مکانیک، دینامیک، ترمودینامیک، برق و تحلیل سازه داشته باشند. آنها همچنین باید بتوانند از رایانه و نرم افزار CAD و CAM برای تولید و تجزیه و تحلیل طرح‌های خود و همچنین نظارت بر کیفیت محصولات استفاده کنند.
مهندسان مکانیک معمولاً موارد زیر را انجام می‌دهند:
مشکلات را تجزیه و تحلیل می‌کنند تا ببینید چگونه می‌توانند به حل مشکلی در یک دستگاه کمک کنند
طراحی یا طراحی مجدد دستگاه‌های مکانیکی و طراحی نقشه برای ساخت دستگاه
ساخت نمونه اولیه دستگاه و آزمایش کردن آن
تجزیه و تحلیل نتایج آزمایش ایجاد تغییر در طرح در صورت نیاز
نظارت بر روند تولید
مهندسان مکانیک از انواع مختلفی از ابزارها، موتورها و ماشین‌ها استفاده می‌کنند، مانند:
ژنراتورهای الکتریکی، موتورهای احتراق داخلی و توربین‌های بخار و گاز
دستگاه‌های مصرف برق مانند تبرید و تهویه مطبوع
تجهیزات تولید صنعتی، از جمله روبات‌های مورد استفاده در تولید
ابزارهای دیگر داخل ساختمان‌ها مانند آسانسور و پله برقی
ابزار و ماشین آلات مورد نیاز برای مهندسان دیگر
سیستم‌های جابجایی مواد، مانند سیستم‌های نقاله و ایستگاه‌های انتقال خودکار
کارشناسی رشته مهندسی مکانیک چند سال است؟
اکثر رشته‌های مهندسی در یک مدت زمان 4 ساله در اختیار داوطلبان قرار می‌گیرند. رشته مهندسی مکانیک نیز مانند سایر رشته‌های گروه ریاضی در یک مدت زمان 4 ساله به داوطلبان ارائه می‌شود. البته به این نکته توجه داشته باشید که حداقل زمان مطالعه این رشته 4 سال است و داوطلبان باید حداکثر تا 6 سال از مقطع کارشناسی فارغ‌التحصیل شوند.
داوطلبان در مقطع کارشناسی مهندسی مکانیک باید در مدت زمان 4 سال 8 ترم تحصیلی را سپری کنند.
تعداد واحدها و دروس کارشناسی مهندسی مکانیک
مقطع کارشناسی رشته مهندسی مکانیک شامل 140 واحد درسی است. داوطلبان در این دوره دروس عمومی، دروس پایه، دروس اصلی، دروس تخصصی، دروس اختیاری و کارآموزی را سپری می‌کنند. رشته مهندسی مکانیک گرایش‌های مختلفی دارد. همین موضوع نیز موجب می‌شود که داوطلبان در هر گرایش دروس تخصصی خاصی را مطالعه کنند. مقطع کارشناسی مهندسی مکانیک شامل 20 واحد دروس عمومی، 25 واحد دروس پایه، 61 واحد دروس اصلی، 28 واحد دروس تخصصی و 6 واحد کارآموزی پروژه است. داوطلبان در این دوره واحدهای درسی زیر را سپری می‌کنند:
دروس عمومی: 20 واحد
دروس پایه: 25 واحد
دروس اصلی: 61 واحد
دروس تخصصی: 28 واحد
کارآموزی، کارگاه و پروژه: 6 واحد
دروس مهندسی مکانیک به صورت زیر هستند:
دروس عمومی: 20 واحد
مبانی نظری اسلام انقلاب اسلامی
تاریخ و تمدن اسلامی
آشنایی با منابع اسلامی
اخلاق اسلامی
ادبیات فارسی
زبان انگلیسی
تربیت بدنی 1
تربیت بدنی 2
دروس پایه: 25 واحد
ریاضی عمومی 1
ریاضی عمومی 2
معادلات دیفرانسیل
برنامه‌نویسی کامپیوتر
محاسبات عددی
فیزیک 1
فیزیک 2
آزمایشگاه فیزیک 1
آزمایشگاه فیزیک 2
شیمی عمومی
دروس اصلی: 61 واحد
ریاضی مهندسی
مبانی مهندسی برق 1
نقشه کشی صنعتی 1
استاتیک
مبانی مهندسی برق 2
دینامیک
ترمودینامیک 1
علم مواد
ترمودینامیک 2
آزمایشگاه ترمودینامیک
مقاومت مصالح 1
مکانیک سیالات 1
مقاومت مصالح 2
آزمایشگاه مکانیک سیالات
مکانیک سیالات 2
آزمایشگاه مقاومت مصالح
طراحی اجزاء 1
طراحی اجزاء 2
انتقال حرارت 1
دینامیک ماشین
ارتعاشات مکانیکی
آزمایشگاه دینامیک ماشین
کنترل اتوماتیک
دروس تخصصی: 12 واحد (گرایش طراحی جامدات)
مکانیک شکست مقدماتی
مواد مرکب
شناخت فلزات صنعتی
روش‌های تولید و کارگاه
مقاومت مصالح 3
پلاستیسیته عملی و تغییر شکل فلزات
طراحی مخازن تحت فشار
درس تخصصی اختیاری 1
آزمایشگاه علم مواد
درس تخصصی اختیاری 2
تکنولوژی روش‌های جوشکاری
درس تخصصی اختیاری 3
دروس تخصصی: 12 واحد (گرایش ساخت و تولید)
تکنولوژی روش‌های جوشکاری
آزمایش‌های غیر مخرب NDT
روش‌های تولید و کارگاه
طراحی و ساخت به کمک کامپیوتر
ماشین‌های کنترل عددی
پلاستیسیته عملی و تغییر شکل فلزات
طراحی و ساخت قید و بست ها و فرامین
شناخت فلزات صنعتی
طراحی و ساخت قالب‌های پرس
آزمایشگاه علم مواد
رباتیک و آزمایشگاه کارگاه ریخته‌گری
سیستم‌های اندازه‌گیری و آزمایشگاه
سیستم‌های هیدرولیک و نیوماتیک و آزمایشگاه
دروس تخصصی اختیاری 1
دروس تخصصی اختیاری 2
دروس تخصصی اختیاری 3
دروس تخصصی: 12 واحد (گرایش حرارت و سیالات)
انتقال حرارت 2
سوخت و احتراق طراحی مبدل‌های حرارتی
سیستم‌های انتقال آب
طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع 1
نیروگاه‌ها
توربو ماشین ها
دینامیک گازها
موتورهای احتراق داخلی
کنترل آلودگی محیط زیست
طراحی سیستم‌های تبرید و سردخانه
مقدمه‌ای بر سیالات محاسباتی
ماشین‌های آبی
کاربرد‌های انرژی خورشیدی
آزمایشگاه انتقال حرارت
آزمایشگاه ماشین‌های حرارتی
مکانیک سیالات زیستی
مهندسی اقیانوس
دروس تخصصی اختیاری 1
دروس تخصصی اختیاری 2
دروس تخصصی اختیاری 3
کارآموزی، کارگاه و پروژه: 7 واحد
گرایش های رشته مهندسی مکلنیک
گرایش های رشته مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی
همان طور که در قسمت بالا نیز به آن اشاره کردیم داوطلبان در مقطع کارشناسی رشته مهندسی مکانیک باید 140 واحد درسی را مطالعه کنند. شاید برای بسیاری از داوطلبان این سوال پیش آید که آیا رشته مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی گرایش‌هایی دارد؟ بله رشته مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی دارای پنج گرایش مختلف است. داوطلبان با توجه به علاقه و مهارت خود می‌توانند یکی از گرایش‌های رشته مهندسی مکانیک را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند. هر گرایش رشته مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی دارای دروس تخصصی خاصی است. بنابراین دروس تخصصی هر گرایشی برای داوطلبان متفاوت است. گرایش‌های مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی به صورت زیر هستند:
مهندسی مکانیک با گرایش طراحی جامدات
مهندسی مکانیک با گرایش حرارت و سیالات
مهندسی مکانیک با گرایش ساخت و تولید
مهندسی مکانیک با گرایش تاسیسات حرارتی و برودتی
مهندسی مکانیک با گرایش مکانیک خودرو
گرایش های ارشد مکانیک
داوطلبان گروه ریاضی پس از فارغ‌التحصیلی از رشته مهندسی مکانیک دو راه مختلف پیش روی خود دارند. راه اول ورود به بازار کار و راه دوم ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری است. آیا داوطلبان در مقطع ارشد رشته مهندسی مکانیک امکان ادامه تحصیل دارند؟ آیا این رشته در مقطع ارشد دارای گرایش‌هایی است؟ اول از همه به این نکته اشاره کنیم که رشته مهندسی مکانیک در مقطع ارشد نیز در اختیار داوطلبان قرار می‌گیرد. داوطلبان می‌توانند در مقطع ارشد این رشته گرایش‌های مختلفی را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند. مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی مکانیک در 4 ترم تحصیلی در اختیار داوطلبان قرار می‌گیرد و داوطلبان حداکثر تا 6 ترم امکان ادامه تحصیل دارند. تعداد کل واحدهای درسی رشته مهندسی مکانیک 32 واحد درسی است. داوطلبان باید در مدت زمان 2 الی 3 سال واحدهای درسی رشته مهندسی مکانیک را مطالعه کنند.
داوطلبان در مقطع کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک با دروس مختلفی مانند دروس اختیاری، دروس تخصصی، دروس الزامی و دروس جبرانی روبه‌رو هستند. به این نکته توجه داشته باشید که داوطلبان با توجه به گرایش‌های مهندسی مکانیک دروس تخصصی مختلفی را مطالعه می‌کنند. در حالت کلی تعداد دروس جبرانی 6 واحد، دروس اصلی 3 واحد، دروس تخصصی 9 واحد، دروس اختیاری 12 واحد، سمینار 2 واحد و پایان‌نامه 6 واحد است. گرایش‌های رشته مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی ارشد به پنچ گرایشی اصلی و چندین زیر گرایش به صورت زیر تقسیم می‌شوند:
مهندسی مکانیک با گرایش ساخت و تولید
مهندسی مکانیک با گرایش طراحی کاربردی
مهندسی مکانیک با گرایش تبدیل انرژی
مهندسی مکانیک با گرایش سیستم محرکه خودرو
مهندسی مکانیک با گرایش طراحی سیستم‌های دینامیکی خودرو
مهندسی مکانیک با گرایش سازه بدنه خودرو
مکاترونیک
مهندسی پزشکی- گرایش بیومکانیک
مهندسی تسلیحات- گرایش سلاح
مهندسی طراحی و ساخت خودروهای نظامی- گرایش طراحی دینامیک خودرو
مهندسی طراحی و ساخت خودروهای نظامی- گرایش سازه و بدنه خودرو
مهندسی طراحی و ساخت خودروهای نظامی- گرایش نیروی محرکه خودرو
گرایش های دکتری مهندسی مکانیک
رشته مهندسی مکانیک در مقطع دکتری نیز گرایش‌های مختلفی را در اختیار داوطلبان قرار می‌دهد. با توجه به این شرایط رشته مهندسی مکانیک از مقطع کارشناسی تا مقطع دکتری در اختیار داوطلبان گروه ریاضی قرار می‌گیرد. مقطع دکتری با توجه به علاقه و استعداد داوطلبان گرایش‌های مختلفی دارد. دانشجویان باید در این دوره 36 واحد درسی را با توجه به دروس مختلف مطالعه کنند. دروسی مانند دروس جبرانی، دروس اصلی، دروس تخصصی، دروس اختیاری و رساله جزو دروس دکتری رشته مهندسی مکانیک هستند. البته به این نکته توجه داشته باشید که دروس تخصصی برای هر گرایش مهندسی مکانیک متفاوت است. دانشجویان با توجه به گرایش مورد نظر دروس تخصصی مختلفی را مطالعه می‌کنند. طول دوره دکتری مهندسی مکانیک 3 الی 5 سال است و دانشجویان باید در این مدت زمان دروس مختلف را پاس کنند. گرایش‌های رشته مهندسی مکانیک در مقطع دکتری به صورت زیر هستند:
مهندسی مکانیک با گرایش ساخت و تولید
مهندسی مکانیک با گرایش مکانیک جامدات
مهندسی مکانیک با گرایش دینامیک، کنترل و ارتعاشات
مهندسی مکانیک با گرایش تبدیل انرژی
مهندسی مکانیک با گرایش طراحی سیستم‌های دینامیکی خودرو
مهندسی مکانیک با گرایش قوای محرکه
مهندسی مکانیک با گرایش سازه و بدنه
توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه برای مهندسی مکانیک
«مکانیک بهشت ریاضیات است» این جمله زیبا از «لئونارد اولر» ریاضی‌دان بزرگ سوئیسی، بیانگر ارتباط تنگاتنگ ریاضیات با مکانیک است. در واقع مهندسی مکانیک به‌ویژه در گرایش حرارت و سیالات از مباحث و مسایل ریاضی بسیار استفاده می‌کند. از سوی دیگر همان‌طور که پیش از این گفتیم مکانیک بخشی از علم فیزیک است و حتی دانش‌آموزان دوره متوسطه نیز با علم مکانیک در کتاب فیزیک خود آشنا می‌شوند و این علم به‌خصوص در گرایش طراحی جامدات اهمیت بسیاری دارد. به همین دلیل دانشجوی مهندسی مکانیک باید در دو درس ریاضی و فیزیک قوی و از هوش، استعداد و قدرت تجسم خوبی برخوردار باشد.
فعالیت در رشته مهندسی مکانیک بسیار متنوع است و در نتیجه هم دانشجوی علاقه‌مند به کارهای تئوریک می‌تواند جذب این رشته شود و در بخش‌های نظری و تئوری فعالیت کند و هم دانشجوی خلاق و علاقه‌مند به طراحی و ساخت وسایل و دستگاه‌های مختلف می‌تواند این رشته را انتخاب نماید. اما بدون شک یک مهندس مکانیک موفق کسی است که به یاری دو بال علم و عمل پیشرفت کند. برای همین بهتر است پروژه‌های تحقیقاتی دانشجویان تلفیقی از کار تئوریک و عملی باشد. همچنین توصیه می‌شود دانشجوی این رشته باید از نظر جسمی آمادگی کار در محیط‌های پرجمعیت و کارخانجات دور از شهر را داشته باشد.
آینده شغلی، بازار کار، درآمد مهندسی مکانیک
در حال حاضر دانشجوی توانمند مهندسی مکانیک پس از فارغ‌التحصیلی مشکل کاریابی ندارد زیرا توسعه سخت‌افزاری و رشد مسائل مهندسی، گرایش به سمت تولید داخل و ایجاد فناوری تولید تجهیزات و وسایل در داخل کشور و روی آوردن به خدمات مهندسی به علت محدودیت‌های ارزی و کاهش درآمدهای نفتی، باعث رشد چشم‌گیر بازار کار مهندسان مکانیک در ایران شده است. یک مهندس مکانیک در حال حاضر در زمینه‌های مختلفی فعالیت می‌کند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
طراحی و ساخت ماشین‌آلات و قطعات آنها، اعم از ماشین‌آلات تولیدی تمامی صنایع، لوازم خانگی و تجهیزات پزشکی
طراحی و ساخت تجهیزات مکانیکی نیروگاه‌های فسیلی، اتمی، خورشیدی، بادی و آبی
طراحی و ساخت تجهیزات و سیستم‌های انتقال و تصفیه آب، سیستم‌های مکانیکی و کنترلی پالایشگاه‌ها و کارخانجات شیمیایی
طراحی و ساخت تاسیسات حرارتی و برودتی ساختمان‌ها و اماکن، بالابرها و آسانسورها و سیستم‌های حمل و نقل
ساخت ماشین‌آلات تغلیظ و بازیافت مواد مثل کارخانجات قند، کاغذسازی، سیمان، نساجی، نمک و کنسانتره
طراحی و ساخت وسایل و تجهیزات حمل و نقل زمینی، دریایی و هوایی
ساخت تجهیزات دفاعی مانند تانک، راکت، اژدر و پل‌های متحرک
ساخت روبات‌ها، بازوهای مکانیکی و سیستم‌های تولید
در ضمن یک مهندس مکانیک می‌تواند به عنوان کارشناس و مشاور فنی در بانک‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و بیمه و شرکت‌های بازرسی و نظارت امور بین‌المللی فعالیت کند.
مهندسی مکانیک برای خانمها
انتخاب شغل بر اساس شرایط کاری و همچنین علاقه، یکی از مهم‌ترین فاکتورها در جدا کردن مشاغل به کارهای زنانه و مردانه به شمار می‌آید. برخی مشاغل نیاز به کار در شرایط سخت و خطرناک دارند و به همین خاطر نه برخی خانمها انجام این مدل را ترجیح می‌دهند و حتی کارفرمایان نیز دوست دارند تا برای این جنس کارها سراغ آقایان بروند.
در مورد مهندسی مکانیک نیز این حالت رخ می‌دهد. بسیاری از دختران و خانمها ترجیح می‌دهند سراغ دیگر رشته‌های مهندسی بروند تا اینکه خود را درگیر کار طراحی و ساخت دستگاه‌های سنگین و پیچیده مکانیکی بکنند. از این رو در برخی از آگهی‌های استخدامی شرکت‌ها برای استخدام مهندسان مکانیک مشاهده می‌شود که به مرد بودن متقاضی اشاره می‌شود. اما با این حال هستند خانم‌هایی که این رشته را برای کار انتخاب می‌کنند و در بازار کار نیز به آنها اهمیت داده می‌شود.
خرید کتابهای دست دوم مهندسی مکانیک
خرید کتابهای مهندسی مکانیک مدرسان شریف
__________________________________________________________________________________________________
مطالب پیشنهادی:
| 
| 
| 
|
| 
| 
|
|
| 
| 
| 
|
| 
| 
|
| 
| 
| 
|
| 
| 
| 
|
| 
| 
| 
|
| |
