کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت

دسته بندی :

تاریخ درج :

حجم فایل :

کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت

تعریف هوش مصنوعی
هوش مصنوعی برگردان Artificial intelligence است که به صورت اختصاری AI نامیده می‌شود. این علم، پدیده جدیدی نیست و بسیاری از مبانی نظری و فناوری آن طی ۷۰ سال گذشته توسط دانشمندان توسعه یافت. همچنین پیش از این نیز تا حدودی در بسیاری از صنایع و کسب و کارها استفاده شده است. با این وجود در دنیای امروز به لطف افزایش قدرت محاسباتی در دسترس بودن مجموعه‌های داده بزرگ و پیشرفت الگوریتمی در یادگیری ماشین، هوش مصنوعی از یک رشته دانشگاهی به یک نوآوری فناورانه کاربردی و تأثیر گذار در صنایع کسب‌و‌کارها و جامعه تبدیل شده است.
هوش مصنوعی مجموعه‌ای از فناوری‌هایی است که ماشین را قادر می‌سازد با تقلید از توانایی‌های انسانی از قبیل درک و کشف محیط پیرامون و قدرت یادگیری به سطح بالاتری از هوشمندی برسد. سامانه هوشمند می‌تواند با استفاده از بینایی ماشین پردازش صوت و سایر انواع حسگرها دنیای اطراف خود را به طور فعال درک کند. با موتورهای استنتاج مانند پردازش تصویر تشخیص گفتار و پردازش زبان طبیعی به تحلیل و درک اطلاعات گردآوری شده بپردازد. این سامانه همچنین میتواند از طریق برنامه ریزی هوشمند بهترین دنباله اقدام را برای حضور مؤثر در دنیای واقعی پیدا کند. نظر به اهمیت موضوع در این مقاله به تشریح هوش مصنوعی در مدیریت پرداخته شده است.
هوش مصنوعی، هوشی است که توسط ماشین‌ها ظهور پیدا می‌کند، در مقابل هوش طبیعی که توسط جانوران شامل انسان‌ها نمایش می‌یابد. پیش از هرچیز باید این موضوع را دانست که کلمه هوش، نشان دهنده امکان استدلال است. اینکه آیا هوش مصنوعی می‌تواند به توانایی استدلال دست یابد یا خیر، خود موضوع اختلاف پژوهشگران است.
کتاب‌های AI پیشرو، این شاخه را به عنوان شاخه مطالعه بر روی «عوامل هوشمند» تعریف می‌کنند: هر سامانه‌ای که محیط خود را درک کرده و کنش‌هایی را انجام می‌دهد که شانس را در دستیابی به اهدافش بیشینه می‌سازد. برخی از اصطلاح «هوش مصنوعی» جهت توصیف ماشینی استفاده می‌کنند که عملکردهای «شناختی» را از روی ذهن انسان‌ها تقلید می‌کنند، همچون «یادگیری» و «حل مسئله»، با این حال این تعریف بوسیله پژوهشگران سرشناس AI رد شده‌ است.

تاریخچه هوش مصنوعی
اصطلاح هوش مصنوعی نخستین بار بوسیله جان مک‌کارتی استفاده شد. از جان مک‌کارتی به‌عنوان پدر علم و دانش تولید ماشین‌های هوشمند یاد می‌شود. البته هوش مصنوعی توسط فلاسفه و ریاضی‌دانانی نظیر جرج بول که اقدام به ارائهٔ قوانین و نظریه‌هایی در مورد منطق نمودند، مطرح شده بود.
برخی نیز معتقد هستند که هوش مصنوعی از سال ۱۹۵۰ با مطالعه آلن تورینگ، ریاضی‌دان بریتانیایی، مطرح شد. تورینگ این پرسش را مطرح کرد که «آیا ماشین‌ها می‌توانند فکر کنند؟». پس از این پرسش آغازین، هوش مصنوعی به‌طور رسمی به‌عنوان یک زمینه پژوهشی تازه در کنفرانس آکادمیک دارتموث در سال ۱۹۵۶ پیشنهاد و تعریف شد. سپس نخستین بهار هوش مصنوعی فرا رسید، زمانی که این حوزه به سرعت در زمینه‌های گوناگون به‌کار رفت.
حوزه پژوهش در زمینه هوش مصنوعی در یک کارگاه آموزشی در کالج دارتموت در سال ۱۹۵۶ متولد شد. تا آنکه جان مک‌کارتی به سال ۱۹۶۵ مفهوم AI را پدیدار ساخت.

اهمیت هوش مصنوعی در مدیریت
در حال حاضر، هوش مصنوعی را می‌توان به عنوان بازیگر کلیدی تحول دیجیتال در بسیاری از صنایع در نظر گرفت. براساس پیش‌بینی موسسه دبلیو سی، توسعه کاربردهای هوش مصنوعی باعث رشد اقتصاد دنیا در سال ۲۰۳۰ تا حدود ۱۵/۷ تریلیون دلار خواهد شد. سهم هر یک از کشورها با توجه به میزان توسعه یافتگی آنها در این رشد متفاوت است.
برای کشورهای پیشرو چون چین آمریکا بین ۱۸ تا ۲۱ درصد و برای کشورهای با اقتصاد ضعیف چون پاکستان و زامبیا بین ۴ تا ۸ درصد خواهد بود. در بخش سرمایه‌گذاری نیز، آمریکا چین و انگلستان و کانادا سالیانه به ترتیب با ۲۳ ۱۰ و ۱/۹ میلیارد دلار بیشترین سرمایه گذاری را در توسعه هوش مصنوعی دارند. کمیسیون اروپا نیز برای توسعه هوش مصنوعی طی سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۷ بودجه ۲/۱ میلیارد یورویی لحاظ کرد.
این آمارها نشانگر رشد روزافزون و اهمیت بی بدیل هوش مصنوعی در دنیا است. مجمع جهانی اقتصاد یکی از مسائل اصلی رشد و توسعه هوش مصنوعی را پذیرش به کارگیری هوش مصنوعی توسط بخش خصوصی و دولتی ذکر کرد. به عبارت بهتر برای اینکه هوش مصنوعی بتواند در یک کشور یا صنعت به کار گرفته شود ضروری است تا عوامل مهم پذیرش شناسایی و مورد ارزیابی قرار گیرد. بررسی برنامه‌های ملی توسعه کشورها نیز تأیید کننده اهمیت موضوع پذیرش در توسعه و به کارگیری هوش مصنوعی م‌یباشد. به طوری که اکثر آنها این موضوع را در راهبردهای خود لحاظ کرده‌اند.

کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت
هوش مصنوعی در مدیریت به منظور بهبود عملکرد سازمانی و اتخاذ تصمیم‌های بهتر و هوشمندانه استفاده می‌شود. برخی از کاربردهای هوش مصنوعی در مدیریت عبارتند از:
    پیش‌بینی و تحلیل داده‌ها: هوش مصنوعی می‌تواند به صورت خودکار داده‌ها را تحلیل کرده و الگوها و روندهای مهم را پیش‌بینی کند. این اطلاعات می‌تواند به مدیران کمک کند تا تصمیم‌های بهتری بگیرند.
    اتوماسیون فرآیندها: هوش مصنوعی می‌تواند در اتوماسیون فرآیندهای تکراری و زمان‌بر کمک کند. این امر منجر به افزایش بهره وری و کیفیت خدمات می‌شود.
    بهبود تجربه کاربری: هوش مصنوعی می‌تواند در بهبود تجربه کاربری کارمندان و مشتریان کمک کند، از طریق ارائه خدمات شخصی‌سازی شده و ارتباطات بیشتر با مشتریان.
    مدیریت دانش: هوش مصنوعی می‌تواند به مدیران کمک کند تا دانش سازمانی را بهبود دهند، از طریق تجمیع و سازماندهی اطلاعات و داده‌ها به صورت موثر.
    پشتیبانی تصمیم‌گیری: هوش مصنوعی می‌تواند با ارائه تحلیل‌های دقیق و هوشمند به مدیران در فرآیند تصمیم‌گیری کمک کند و به آنها کمک کند تا تصمیم‌های بهتری بگیرند.
    استراتژی و برنامه ریزی: هوش مصنوعی می تواند برای تجزیه و تحلیل داده های بازار، شناسایی فرصت های جدید و توسعه استراتژی های موثرتر استفاده شود.
    بازاریابی و فروش: هوش مصنوعی می تواند برای هدف گیری مشتریان، شخصی سازی پیام ها و اندازه گیری نتایج کمپین های بازاریابی استفاده شود.
    تولید: هوش مصنوعی می تواند برای بهینه سازی فرآیندهای تولید، پیش بینی تقاضا و مدیریت زنجیره تامین استفاده شود.
    منابع انسانی: هوش مصنوعی می تواند برای استخدام، غربالگری رزومه ها، آموزش کارکنان و مدیریت عملکرد استفاده شود.
    امور مالی: هوش مصنوعی می تواند برای تجزیه و تحلیل داده های مالی، پیش بینی ریسک و مدیریت سرمایه گذاری استفاده شود.
    خدمات مشتری: هوش مصنوعی می تواند برای ارائه پشتیبانی به مشتری، پاسخ به سوالات و حل مشکلات استفاده شود.

فرصت های استفاده از هوش مصنوعی در مدیریت
هوش مصنوعی فرصت های زیادی را برای مدیران ایجاد می کند. به عنوان مثال، هوش مصنوعی می تواند به مدیران کمک کند:
    کارایی را افزایش دهید: هوش مصنوعی می تواند با خودکارسازی وظایف و ارائه بینش برای کمک به مدیران در تصمیم گیری بهتر، به مدیران در افزایش کارایی کمک کند.
    نوآوری را افزایش دهید: هوش مصنوعی می تواند به مدیران در شناسایی فرصت های جدید برای نوآوری با تجزیه و تحلیل داده ها و ارائه بینش کمک کند.
    تصمیمات بهتری بگیرید: هوش مصنوعی می تواند به مدیران در تصمیم گیری بهتر با ارائه بینش و توصیه هایی بر اساس داده ها کمک کند.
    تجربه مشتری را بهبود ببخشید: هوش مصنوعی می تواند به مدیران در بهبود تجربه مشتری با ارائه خدمات شخصی سازی شده و پشتیبانی به مشتری کمک کند.

چالش های استفاده از هوش مصنوعی در مدیریت
با وجود فرصت های زیادی که هوش مصنوعی ارائه می دهد، تعدادی چالش نیز وجود دارد که مدیران باید از آنها آگاه باشند. به عنوان مثال، هوش مصنوعی می تواند منجر به از دست دادن شغل شود، زیرا وظایف خودکار می شوند. علاوه بر این، هوش مصنوعی می تواند منجر به تعصبات و تبعیض شود، زیرا الگوریتم های هوش مصنوعی بر اساس داده هایی آموزش می بینند که ممکن است مغرضانه باشند.