آشنایی با اصطلاحات حسابداری

دسته بندی :

تاریخ درج :

حجم فایل :

آشنایی با اصطلاحات حسابداری

اصطلاحات حسابداری چیست؟
حسابداری مثل همه رشته‌ها دارای زبان تخصصی خود است. تسلط به اصطلاحات حسابداری مثل زبان مادری از الزامات رشته حسابداری جهت ورود به بازار کار رشته حسابداری است.
برای کار با انواع نرم افزار حسابداری ابری یادگیری این اصطلاحات ضروری است. علاوه بر این در متن خبرها، روزنامه‌ها و اخبار دنیای مجازی گاهاً اصطلاحات حسابداری به کار برده می‌شود که برای فهم مطلب لازم است با اصطلاحات تخصصی حسابداری آشنا باشید.

اهمیت اصطلاحات حسابداری
اصطلاحات حسابداری الفبای حسابداری است. به این معنا که دانستن اصطلاحات اساسی حسابداری لازمه اولیه برای موفقیت در این رشته است. به‌عنوان یک حسابدار باید تمام تلاش خود را برای فهم اصول اولیه که همان شناسایی اصطلاحات حسابداری است داشته باشید.
موفقیت در رشته حسابداری منوط به این است که یک حسابدار به تمامی اصطلاحاتی که در این حوزه مطرح است اشراف و تسلط داشته باشد. مانند هر رشته دانشگاهی دیگر، این رشته نیز با اصطلاحات تخصصی همراه است و این همان موضوعی است که ما قصد داریم در این متن به صحبت در مورد آن بپردازیم.

لیست لغات تخصصی حسابداری
لغات تخصصی حسابداری و تعاریف آن به شرح زیر است:
حساب دریافتنی ... پولی که از مشتری در آینده دریافت خواهد شد.
حساب پرداختنی ... حسابی که باید در آینده تسویه شود.
اسناد پرداختنی ... بدهی‌های یک بنگاه
اسناد دریافتنی... درآمدهای قابل وصول در آینده
حسابداری تعهدی ... ثبت رویداد مالی به‌محض وقوع بدون توجه به تأثیر آن بر وجوه نقد بنگاه
حسابداری نقدی ... حسابداری مبتنی براثر تبادل وجه نقد دریافتنی یا پرداختنی
حسابداری متقابل ... دارای حساب متقابل بوده و مانده‌ای عکس مانده‌حساب خود دارد.
بدهی ... تعهد یک بنگاه به شخص حقیقی یا حقوقی است.
سرمایه ... ادعای مالک یک واحد تجاری نسبت به دارایی‌های آن واحد
درآمد ... افزایش در سرمایه بوده که در نتیجه فروش کالا یا خدمات به دست میاید.
دارایی ... جمع بدهی و سرمایه
نقدینگی ... قابلیت یک بنگاه در تبدیل کالا یا خدمات به وجه نقد
هزینه ... منظور کاهش در سرمایه است. یعنی دارایی که باید خرج شود تا مالکیتی به دست آید یا کالا و خدماتی به مشتری داده شود.
دارایی و بدهی بلندمدت ... منظور هر دارایی و بدهی به جز دارایی و بدهی جاری
ترازنامه ... سندی که دارای ستون‌های دارایی، بدهی و سرمایه در یک بازه زمانی مشخص است. به ترازنامه صورت وضعیت مالی نیز می‌گویند.
تراز آزمایشی ... فهرستی از مانده‌حساب‌های دفتر کل که ماهانه تهیه می‌شود.(نمونه تراز آزمایشی)
تراز آزمایشی تعدیل شده ... صورت مالی که مقدار صحیح سود خالص شرکت و بدهی‌ها را نشان می‌دهد.
تراز آزمایشی اختتامی ... فهرست کلیه حساب‌های دفترک و مانده‌حساب‌ها در پایان دوره مالی و بستن دفتر روزنامه
دفتر کل ... دفتر اصلی داده‌های مالی و غیرمالی یک شرکت است که کلیه اطلاعات شامل بدهی، دارایی، هزینه، درآمد و حقوق صاحبان سهام با تاریخ وقوع رویداد مالی در آن ثبت می‌شود.
دفتر روزنامه ... دفتری برای درج رویداد مالی در یک بازه زمانی مشخص به ترتیب تاریخ وقوع که همراه با دفتر کل و دفاتر قانونی، اسناد مالی یک شرکت را تشکیل می‌دهد.
دفتر روزنامه عمومی ... دفتری برای ثبت مبادلاتی که در دفتر روزنامه اختصاصی وارد نمی‌شود.
ارزش دفتری ... تفاوت دارایی با استهلاک انباشته شده است.
استهلاک انباشته ... مجموع تجمعی هزینه‌های استهلاک یک دارایی ثابت در زمان تحصیل آن
حساب اسمی ... حسابی که درآمد و هزینه باتوجه‌به یک دوره معین مشخص می‌شود.
حساب دائمی ... حساب حقیقی که در انتهای دوره مالی بسته نمی‌شود.
کاربرگ ... فرمی دارای چند ستون برای تهیه صورت‌های مالی
صورت مالی ... سندی که اطلاعات مالی شرکت را به اشخاص حقیقی و حقوقی خارج از بنگاه نشان می‌دهد.
صورت سود و زیان ... فهرست درآمدها، هزینه‌ها، سود و زیان واحد تجاری در بازه زمانی معین
دوره مالی ... دوره‌های کوتاه‌مدت معین برای تعیین سوددهی یا زیان دهی شرکت
سال مالی ... دوره‌ای معمولاً دوازده ماهه برای محاسبه وضع مالی سالیانه شرکت. مدت‌زمان سال مالی در کشورهای مختلف متفاوت است.

فرهنگ اصطلاحات حسابداری
به‌عنوان یک حسابدار علاوه بر اصطلاحات حسابداری نیاز دارید که با فرهنگ اصطلاحات حسابداری نیز آشنا باشید. فرهنگ اصطلاحات حسابداری در لیست زیر قابل‌مشاهده است.
معادله حسابداری ... هویت حسابداری را نشان می‌دهد به‌صورت دارایی = بدهی + سرمایه
شرکت سهامی ... واحد تجاری دارای شخصیت حقوقی که مالکان آن سهام‌داران شرکت هستند.
حسابداری مالی ... شاخه‌ای از حسابداری که برای افراد خارج شرکت، اطلاعات فراهم می‌کند.
حسابداری مدیریت ... شاخه‌ای از حسابداری که برای مدیران داخل شرکت، اطلاعات فراهم می‌کند.
سود ویژه ... مازاد درآمد بر هزینه. گاهاً سود خالص نیز نامیده می‌شود.
زیان ویژه ... مازاد هزینه‌بر درآمد. گاهاً زیان خالص هم نامیده می‌شود.
شرکت تضامنی ... سازمانی که دو نفر یا بیشتر، آن را مدیریت می‌کند.
واحد تک مالکی ... واحد تجاری با یک مالک
مبادله ... رویدادی که بر وضعیت مالی شرکت اثرگذار است و برای ثبت حسابداری قابل‌اتکا است.
بدهکار ... شخص حقیقی یا حقوقی که دینی به نفع شخص دیگر برعهده دارد و موظف به پرداخت دیون خود است.
بستانکار ... شخصی که حقی بر گردن دیگری دارد.
هزینه معوق ... هزینه‌ای که تحمل شده اما وجه آن پرداخت نشده است.
درآمد معوق ... درآمدی که تحقق‌یافته اما وجه آن دریافت نشده است.
دارایی ثابت ... دارایی بلندمدت که در عملیات واحد تجاری مورداستفاده دائم است مثل ساختمان زمین و …
پیش‌پرداخت هزینه ... دارایی‌های متفرقه که در آینده نزدیک منقضی یا مصرف شود. مثل پیش‌پرداخت اجاره و …
اصل شناسایی درآمد ... مبنای ثبت درآمد که زمان و مبلغ درآمد را برای حسابداران مشخص می‌کند.
پیش دریافت درآمد ... بدهی که در هنگام دریافت وجه از مشتری به وجود آمده و باعث تعهد گیرنده به ارائه کالا یا خدمات می‌شود.
بستن حساب‌های موقت ... بستن کلیه حساب‌های درآمد، هزینه و برداشت از دفتر روزنامه و انتقال به دفتر کل در پایان دوره مالی که حساب‌ها را برای دوره مالی بعدی آماده می‌کند.
دارایی جاری ... دارایی که ظرف مدت سال مالی به وجوه نقد تبدیل یا فروخته و یا مصرف می‌شود.
بدهی جاری ... بدهی که ظرف یک سال انتظار می‌رود که پرداخت شود مثل اسناد و حساب‌های پرداختنی، حقوق، مالیات بر درامد
نسبت جاری ... دارایی‌های جاری تقسیم‌بر بدهی‌های جاری

مهمترین اصطلاحات دارایی‌های نامشهود در حسابداری
دارایی‌های نامشهود (Intangible Asset) از اقلام ذکر شده در ترازنامه است که به معنای دارایی‌های غیرقابل‌رویت است که وجود فیزیکی ندارد. مثل سرقفلی، اعتبار یک نام تجاری و مالکیت معنوی.
دارایی نامشهود در نقطه مقابل دارایی‌های مشهود مثل زمین، وسایل نقلیه، تجهیزات و موجودی کالا قرار می‌گیرد. تعدادی از اصطلاحات حسابداری مربوط به دارایی‌های نامشهود عبارتند از:
    دارایی جاری: که انتظار می‌رود در یک سال و کمتر از یک سال به وجه نقد تبدیل شود.
    دارایی غیر جاری: آنچه دارایی جاری نباشد دارایی غیر جاری است.
    دریافتنی‌های بلندمدت: حساب‌ها و اسناد دریافتنی که انتظار نمی‌رود در طول یک سال وصول گردد.
    سرمایه‌گذاری بلندمدت: سرمایه‌گذاری که بیش از یک سال برای به ثمر نشستن طول می‌کشد.
    استهلاک: ارزش ازدست‌رفته دارایی در طول زمان
    سرقفلی: تفاوت ارزش کلی واحد تجاری و مجموع ارزش‌های خالص جاری دارایی مشهود و نامشهود

مهمترین اصطلاحات وجوه نقد در حسابداری
مهمترین اصطلاحات حسابداری رایج دررابطه ‌با وجوه نقد عبارتند از:
وجوه در راه (Cash-In-Transit):
وجوهی که به‌حساب بانکی شرکت واریز شده ولی در حساب ننشسته است (صورت‌حساب بانکی نیامده) را وجوه در راه می‌نامند. در صورت مغایرت بانکی، وجوه در راه نیز به‌حساب بانک افزوده خواهد شد.
کارمزد خدمات بانکی (Banking service fees):
هزینه یا کارمزد ارائه خدمات توسط بانک. برای مثال کارمزد صدور دسته‌چک حساب‌جاری.
چک (Cheque):
سند تجاری که از جانب بانک به افراد با هدف جایگزینی به‌جای وجه نقد داده می‌شود.
سفته (Promissory note):
سند تجاری که صادرکننده آن به متعهد به پرداخت مبلغی در زمان معین به گیرنده سفته است.
برات (Bill of exchange):
نوشته‌ای که در آن دستور پرداخت وجه در زمان معین از شخصی به شخص دیگر، توسط شخص ثالث نوشته شده است.
حواله بانکی (Draft):
نوعی دستور پرداخت است که از جانب بانک بنابر درخواست مشتری حقیقی و حقوقی خود، به یکی از بانک‌های کارگزار خود در داخل و خارج از کشور ارائه شده که محتوای آن، دستور پرداخت وجه به فرد صاحب حواله است.

اصطلاحات حسابداري انگليسی به فارسی
مهم‌ترین اصطلاحات حسابداري انگليسي به فارسي عبارتند از:
    Account: حساب
    Accountant: حسابدار
    Account balance: مانده‌حساب
    Account form of balance sheet: ترازنامه به شکل حساب
    Accounting: حسابداری
    Accounting and bookkeeping services: خدمات حسابداری و دفترداری
    Account title: عنوان حساب
    American Accounting Association: انجمن حسابداری آمریکا
    Basic accounting model: معادله اساسی حسابداری
    Asset: دارایی
    Attestation services: خدمات اعتباردهی
    Auditing: حسابرسی
    Balance sheet: ترازنامه
    Balance sheet accounts: حساب‌های ترازنامه‌ای
    Annual financial statements: صورت‌های مالی سالانه
    Basic financial statements: صورت‌های مالی اساسی
    Cash: وجه نقد
    Business entity: واحد تجاری
    Business organizations: سازمان‌های تجاری
    Business transactions: معاملات تجاری
    Capital: سرمایه
    overtime: اضافه کاری (نحوه محاسبه اضافه کاری)
    Capital stock: سرمایه سهام
    Business enterprise: شرکت تجاری (بازرگانی)
    Cost of properties and services: بهای تمام شده دارایی‌ها و خدمات
    Cash purchase: خرید نقدی
    Compound entry: ثبت مرکب
     Cost: بهای تمام شده
    Cash payment: پرداخت نقدی
    Cost principle: اصل بهای تمام شده
    Credit: بستانکار – بستانکار کردن
    Creditors: بستانکاران
    Credibility of accounting information: اعتبار اطلاعات حسابداری
    Current operations: عملیات جاری
    Debit: بدهکار – بدهکار کردن
    Debts: دیون – بدهی‌ها
    Account nature : ماهیت حسابها
    Drawing account: حساب برداشت
    Employer: کارفرما
    Employees: کارکنان
    Entry: ثبت
    Equities: حقوق مالی
    Exchange price: قیمت مبادله
    Expense: هزینه
    Financial activities: فعالیت‌های مالی
    Financial assets: دارایی‌های مالی
    Financial data: اطلاعات مالی
    Financial position: وضعیت مالی
    Formal financial statements: صورت‌های مالی رسمی
    Income statement: صورت سود و زیان
    Independent audit: حسابرسی مستقل
    Inflows of cash: جریانات ورودی وجه نقد
    Internal auditing: حسابرسی داخلی
    Investment: سرمایه‌گذاری
    Investor: سرمایه‌گذار
    Invoice: فاکتور
    Journal: دفتر روزنامه
    Journal entry: ثبت روزنامه
    Ledger: دفتر کل
    Ledger account: حساب دفتر کل
    Legal entity: شخصیت حقوقی
    Liability: بدهی
    Liable: بدهکار – مدیون
    Liquidity: نقدینگی
    Management: مدیریت
    Merchandise purchased: کالای خریداری شده
    Monetary unit: واحد پولی
    Note payable: سند پرداختنی (اطلاعات این سند در نرم افزار دریافت و پرداخت ثبت می شود.)
    Net income: سود خالص
    Net loss: زیان خالص
    Note receivable: سند دریافتنی
    Obligations: تعهدات
    On credit: نسیه
    minimum wage : حداقل دستمزد
    Outflows of cash: جریانات خروجی وجه نقد
    Owner:مالک
    Owner’s capital : سرمایه مالک
    Ownership: مالکیت
    Partnership: مشارکت – شرکا
    Owner’s equity: حقوق مالک

سخن پایانی
به‌عنوان یک حسابدار باید با اصطلاحات تخصصی حسابداری آشنا باشید. آگاهی از اصطلاحات حسابداری به‌عنوان زبان مادری این رشته لازمه شغل حسابداری است. در این مقاله سعی کردیم کلیه اصطلاحات حسابداری پرکاربرد را به شما معرفی کنیم.
همچنین با طبقه ‌بندی اصطلاحات حسابداری در بخش‌های مختلف اعم از مالی، وجود نقد، دارایی‌های نامشهود، بهای تمام شده و … به‌صورت جزئی‌تر اصطلاحات حسابداری را ارائه کردیم. دیکشنری تخصصی انگلیسی‌به‌فارسی حسابداری را نیز در این مقاله ارائه دادیم.